Stoma Ilco vzw
Nieuwsartikel in de kijker...
Stomavriendelijke toiletten zijn een noodzaak!
Jan Yperman Ziekenhuis deed de aanpassingen.
Toen verpleegkundige Sofie De Rave (foto rechts) haar moeder (foto links) moest begeleiden tijdens haar ziekte, drong pas echt tot haar door hoe uitdagend openbare toiletten zijn voor stomadragers. Jarenlang had haar moeder zich moeten redden zonder aangepaste voorzieningen. Na haar overlijden ontdekte Sofie een zelfgemaakt hulpmiddel dat haar moeder had samengesteld —
een pijnlijke confrontatie die haar aanzette tot actie. Dit leidde tot de eerste stomavriendelijke toiletten in het Jan Yperman Ziekenhuis, een belangrijke stap naar meer toegankelijkheid en waardigheid voor mensen met een stoma.
Sinds vele jaren kampte mijn moeder met ernstige gezondheidsproblemen, wat uiteindelijk resulteerde in de noodzaak van een stoma op 1 augustus 2011,” verklaart Sofie De Rave uit Menen. “Deze ingreep was de enige haalbare oplossing, aangezien zij steeds terughoudender werd om haar woning te verlaten en het risico op sociaal isolement toenam. Toevallig vond haar operatie plaats op dezelfde dag dat ik aan mijn carrière als verpleegkundige begon, een betekenisvolle gebeurtenis die wij later gezamenlijk als jubileum hebben gevierd.Sofie vertelt hoe haar moeder jarenlang haar stoma droeg zonder ooit te klagen. Ze werd lid van de vzw Stoma Ilco en nam actief deel aan bijeenkomsten en recreatieve activiteiten zoals zwemmen. Ondanks de fysieke beperking ontdekte zij een nieuwe wereld vol mogelijkheden. In augustus 2023 werd bij haar eierstokkanker vastgesteld. Naarmate haar gezondheid verslechterde, werd het noodzakelijk haar te begeleiden naar het toilet. Pas toen werd Sofie zich volledig bewust van de uitdagingen die een stoma met zich meebrengt in openbare sanitaire voorzieningen—een confronterende ervaring, zelfs voor haar als verpleegkundige. Hoewel een stoma doorgaans discreet wordt gedragen, had haar moeder hier nooit enige schaamte over. Integendeel, het gaf haar een nieuw gevoel van vrijheid en levenskwaliteit.Enkele maanden na de kankerdiagnose overleed Trees Maes, de moeder van Sofie, op 19 oktober 2023 op 75-jarige leeftijd. “Na haar overlijden vond ik in haar handtas een zorgvuldig samengesteld verzorgingssetje met een schaartje, haakje, vuilzakje en een doek om op het toilet te leggen. In openbare toiletten moet je immers geluk hebben dat alles schoon is. Het raakte me diep hoe goed voorbereid ze altijd was, hoe ze zichzelf wist te redden buitenshuis. Ik kon haar spullen niet zomaar verloren laten gaan. ‘Er zijn nog
mensen die dit nodig hebben,’ zei ze altijd. Toen las ik over het
eerste stomavriendelijke toilet in AZ Sint-Lucas in Gent. Waarom
niet in ons eigen ziekenhuis, dacht ik. En zo werd een idee een
initiatief.
Hans Terryn, stomaverpleegkundige bij Jan Yperman. (foto rechts) :We vermoeden dat in ons land 25.000 mensen een blijvende stoma hebben. Een belangrijk aantal, maar ze worden wel eens vergeten. Niet elke beperking is zichtbaar. Een stoma beïnvloedt iemands dagelijks leven op vele manieren, ook bij iets eenvoudigs
als een toiletbezoek. Stomapatiënten worden wel eens nagekeken wanneer ze een toilet voor mindervaliden binnengaan: men denkt dat ze er misbruik van maken. Het Jan Yperman Ziekenhuis heeft twee veelgebruikte openbare toiletten aangepast om stomadragers meer comfort en hygiëne te bieden—bij de bistro en bij de kapel en materniteit. “Met enkele kleine, goed doordachte aanpassingen kun je een wereld van verschil maken,” benadrukt stomaverpleegkundige Hans Terryn. De vernieuwde toiletten zijn ruim en voorzien van een haakje voor kleding, een verlaagde spiegel boven de wasbak zodat de buik goed zichtbaar is bij het wisselen van stomamateriaal, en een legplankje voor verzorgingsproducten. Daarnaast zijn er handdoekjes, zeep en een afgesloten vuilnisbak speciaal voor stomamateriaal essentiële voorzieningen die zeker niet mochten ontbreken. Vooral in mannen toiletten was dit niet aanwezig. Op de deuren van de stomavriendelijke toiletten hangt de sticker: niet elke beperking is zichtbaar - # stomavereniging VlaanderenSofie en het Jan Yperman Ziekenhuis hopen ook anderen te inspireren. “Er zijn nog zoveel mensen die zich dagelijks moeten zien te redden, vaak zonder dat iemand hun uitdagingen opmerkt,” zegt Sofie. “Met deze eerste stappen in ons eigen ziekenhuis willen we een verandering in gang zetten. Alleen door samen te werken kunnen we de wereld toegankelijker maken voor iedereen.”Stoma Ilco vzw wilt Sofie, Hans Terryn en het Jan Yperman Ziekenhuis hartelijk danken voor hun medewerking aan onze campagne ‘stomavriendelijke toiletten’ – niet elke beperking is zichtbaar.